Korzystanie przez organizacje radiowe i telewizyjne z prawa retransmisji drogą kablową – nowelizacja prawa autorskiego
Pozycja organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi (OZZ) wobec operatorów sieci kablowych jest w znacznej mierze pochodną systemu regulacyjnego opartego na obowiązku kontraktowania na polu reemisji wyłącznie za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania.
System ten ma swoje oparcie przepisach prawa unijnego, a mianowicie w tzw. dyrektywie kablowo-satelitarnej, czyli dyrektywie Rady nr 93/83/EWG z dnia 27 września 1993 r. w sprawie koordynacji niektórych zasad dotyczących prawa autorskiego oraz praw pokrewnych stosowanych w odniesieniu do przekazu satelitarnego oraz retransmisji drogą kablową (tekst: Eur-Lex).
W dniu dzisiejszym weszły w życie przepisy ustawy z dnia 19 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst: ISAP), której celem jest pełne dostosowanie krajowej regulacji do standardów europejskich. Do tej pory bowiem krajowi operatorzy sieci kablowych nie mieli możliwości kontraktowania reemisji bezpośrednio z
organizacjami radiowymi i telewizyjnymi nadającymi reemitowane treści, nawet jeśli te ostatnie dysponowały prawami do reemisji.
Zasadniczym elementem nowelizacji stało się zatem wprowadzenie wyjątku od zasady obowiązkowego pośrednictwa organizacji zbiorowego zarządzania w odniesieniu do utworów nadawanych we własnym programie organizacji radiowej lub telewizyjnej, jeżeli prawa do reemitowania tych utworów przysługują tej organizacji i są przez nią wykonywane bez pośrednictwa organizacji zbiorowego zarządzania w tym także na podstawie licencji (por. art. 21(1) ust. 1(1) ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst: ISAP).
Dyrektywa przewiduje ów wyjątek w jej art. 10, zgodnie z którym „państwa członkowskie zobowiązane są zapewnić, aby art. 9 [ustanawiający obowiązkowe pośrednictwo organizacji zbiorowego zarządzania] nie był stosowany do praw, z których organizacja radiowa i telewizyjna korzysta w odniesieniu do jej własnych transmisji, niezależnie od tego, czy dane prawa należą do tej organizacji, czy też zostały na nią przeniesione przez innego właściciela praw autorskich i/lub praw pokrewnych”.
Jak podkreślono w uzasadnieniu do projektu prezentowanej tutaj ustawy (tekst: druk sejmowy nr 546) polski rynek usług reemisji kablowej wykazuje się postępującym procesem koncentracji. Aktualny obraz tego rynku przedstawiono na podstawie danych Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (zob. KRRIT) oraz Polskiej Izby Komunikacji Elektronicznej (zob. PIKE)
Na tle pozycji organizacji zbiorowego zarządzania w kontekście usług reemisji kablowej charakterystyczne są liczne spory sądowe w znacznej mierze dotyczące wysokości wynagrodzeń dochodzonych przez te organizacje od operatorów sieci kablowych.
Por. PUBLIKACJE: Die Vereinbarkeit des pauschalen Schadensersatzes…